جعبه لایتنر را چگونه بسازیم
این جعبه لایتنر که یک ابزار قدرتمند و علمی میباشد برای دانش آموزان و دانشجویان و افرادی که میخواهند در کنکور دانشگاههاشرکت نمایند، بسیار کاربرد ارزشمندی دارد.
در این قسمت از ویس آموزشِ مهارت تقویت حافظه که توسط آقای رضا کوشکستانی (روانشناس بالینی) ارائه گردیده است طرز درست کردن جعبه لایتنر آموزش داده میشود.
جعبه لایتنر را چگونه بسازیم؟
اندازه جعبه لایتنر(طول،عرض و ارتفاع آن ) چگونه است؟
مهمترین ملاک برای ساختن جعبه لایتنر برای هر شخص چه میباشد؟
مشخصات اصلی جعبه لایتنر چیست؟
مهمترین ملاک برای ساختن یک جعبه لایتنر مؤثر، شخصی‌سازی آن بر اساس نیازها و ویژگی‌های فردی است. این ملاک‌ها را می‌توان به چند بخش کلیدی تقسیم کرد:
۱. هدف یادگیری (محتوا و کاربرد)
- نوع مطالب:
- آیا برای یادگیری لغات زبان، فرمول‌های ریاضی، مفاهیم علمی، یا سؤالات آزمون (مثل کنکور) استفاده میشود؟
- مثال: جعبه لایتنر برای یادگیری زبان ممکن است نیاز به تصاویر یا مثال‌های کاربردی داشته باشد، درحالی‌که برای فرمول‌ها، طبقه‌بندی موضوعی مهم است.
- میزان پیچیدگی:
- مطالب سخت‌تر را در خانه‌های با تکرار بیشتر (مثل خانه ۱ یا ۲) قرار دهید.
۲. ویژگی‌های فردی یادگیرنده
- حافظه و سرعت یادگیری:
- اگر حافظه کوتاه‌مدت ضعیفی دارید، فواصل مرور خانه‌ها را کوتاه‌تر کنید (مثلاً خانه ۲ را هر ۲ روز به جای ۳ روز).
- زمان در دسترس:
- اگر زمان کمی دارید، تعداد کارت‌های روزانه را کاهش دهید (مثلاً ۱۰ کارت در روز).
- سبک یادگیری:
- برخی با تصویر بهتر یاد می‌گیرند (اضافه کردن تصاویر به کارت‌ها).
- برخی با صدا (استفاده از برنامه‌های دیجیتالی مثل Anki که امکان ضبط صدا دارند).
۳. ساختار جعبه لایتنر
- تعداد خانه‌ها:
- استاندارد آن ۵ خانه است، اما برای مطالب بسیار سخت می‌توانید به ۷ خانه افزایش دهید.
- اندازه کارت‌ها و جعبه:
- اگر جعبه فیزیکی می‌سازید، اندازه آن باید با حجم مطالب تناسب داشته باشد (مثلاً جعبه کفش برای شروع مناسب است).
- دیجیتال یا فیزیکی؟
- اگر همیشه به موبایل/کامپیوتر دسترسی دارید، نسخه دیجیتال (مثل Anki) انعطاف‌پذیرتر است.
۴. نحوه طراحی کارت‌ها
- ساده و گویا بودن:
- از نوشتن مطالب طولانی خودداری کنید (مثال: به جای «تمام کاربردهای فعل run»، فقط یک معنی بنویسید).
- استفاده از رنگ‌ها یا کدگذاری:
- مثلاً کارت‌های قرمز برای مطالب سخت، سبز برای آسان.
- تکرار هوشمند:
- اگر پاسخ یک کارت را ۳ بار اشتباه دادید، آن را به خانه اول بازگردانید.
۵. انعطاف‌پذیری و اصلاح سیستم
- ارزیابی هفتگی:
- اگر متوجه شدید برخی خانه‌ها سریع پر یا خالی می‌شوند، زمان مرورها را تنظیم کنید.
- حذف مطالب تسلط‌یافته:
- کارت‌های خانه ۵ که به خوبی یاد گرفته‌اید را خارج کنید تا جعبه شلوغ نشود.
جعبه لایتنر یک ابزار مؤثر برای یادگیری و به خاطر سپردن مطالب (مثل لغات، فرمول‌ها یا سؤالات) بر اساس سیستم تکرار فاصله‌دار است. در اینجا روش ساخت یک جعبه لایتنر فیزیکی و دیجیتالی را توضیح می‌دهیم:
روش ساخت جعبه لایتنر فیزیکی (کاغذی)
مواد مورد نیاز:
- یک جعبه مقوایی یا چوبی (مثل جعبه کفش)
- مقوا یا کاغذ ضخیم برای ساخت خانه‌ها
- خط‌کش، قیچی و چسب
- کارت‌های کوچک (فلش کارت) برای نوشتن سؤالات و جواب‌ها
مراحل ساخت:
- تقسیم‌بندی جعبه:
- جعبه را به ۵ بخش (خانه) تقسیم کنید:
- خانه ۱: باریک‌ترین بخش (برای کارت‌های جدید یا سخت)
- خانه‌های ۲ تا ۵: به ترتیب پهن‌تر می‌شوند (مطالب با تسلط بیشتر).
- می‌توانید از مقوا برای ایجاد جداکننده استفاده کنید.
- جعبه را به ۵ بخش (خانه) تقسیم کنید:
- برچسب‌زنی:
- روی هر خانه شماره بنویسید (۱ تا ۵).
- تهیه فلش کارت‌ها:
- روی یک طرف کارت سؤال و روی طرف دیگر جواب را بنویسید (مثال: لغت انگلیسی در جلو، معنی فارسی در پشت).
روش استفاده از جعبه لایتنر:
- مرور روزانه:
- هر روز کارت‌های خانه ۱ را مرور کنید.
- اگر پاسخ صحیح دادید، کارت به خانه ۲ منتقل میشود.
- اگر پاسخ غلط بود، کارت در خانه ۱ می‌ماند.
- زمان‌بندی مرور:
- خانه ۲: هر ۳ روز یک بار
- خانه ۳: هر ۵ روز یک بار
- خانه ۴: هر ۱ هفته یک بار
- خانه ۵: هر ۲ هفته یک بار
- تکمیل چرخه:
- اگر کارتی از خانه ۵ به درستی پاسخ داده شد، می‌توانید آن را از جعبه خارج کنید (یعنی کاملاً یاد گرفته‌اید!).
ساخت جعبه لایتنر دیجیتال (برنامه‌های رایگان)
اگر ترجیح می‌دهید از نسخه دیجیتال استفاده کنید، این برنامه‌ها گزینه‌های خوبی هستند:
- Anki (ویندوز، مک، اندروید، iOS)
- Quizlet (حالت مطالعه هوشمند)
- Memrise (برای زبان‌آموزی)
- SuperMemo
این برنامه‌ها به طور خودکار زمان مرور کارت‌ها را بر اساس الگوریتم لایتنر تنظیم می‌کنند.
نکات کلیدی برای اثربخشی بیشتر:
- ثبات: روزانه ۱۰–۲۰ دقیقه وقت بگذارید.
- تکرار: مطالب سخت را بیشتر مرور کنید.
- ساده‌نویسی: کارت‌ها را مختصر و واضح بنویسید.
